Analysis of the Jurisprudential Foundations of Financial Penalty in the Context of Tazirat (Disciplinary Measures)

Authors

DOI:

https://doi.org/10.69892/diwan.2025.94

Keywords:

Penalties, Financial Penalties, Fines, Cash Fines, Penal Offenses

Abstract

Financial fines or penalties are among the most prevalent deterrent measures against crimes and offenses in contemporary times. This issue has long been a subject of controversy among Islamic jurists. Two viewpoints, the permissibility and impermissibility of monetary fines, have been advocated by Islamic scholars. Both sides present their arguments supported by evidence. The question arises: which viewpoint, in the present time, is more effective, the permissibility or impermissibility? This article, considering this question, examines the reasons presented by both factions, the permissibility, and the prohibition, and discusses the factors causing differences in opinions. The conclusion drawn is that the permissibility of monetary fines is preferred based on relying on verses, narrations, the actions of the companions of the Prophet, analogical reasoning (Qiyas), prioritizing public interest, societal well-being, the necessity of preserving order, and it appears to be more effective as a deterrent measure compared to other forms of disciplinary measures in this era.

Author Biography

Abdulhaq Habibi Salehi, Panjshir Higher Education Institute

Associate. Prof. Dr. Faculty Member Panjshir Higher Education Institute .

References

قرآن‌ کریم

ابن الهمام، کمال الدین محمد بن عبدالواحد سیواسی. فتح القدیر، بیروت: دار الفكر، بی تا.

ابن بطال، أبو الحسن علی بن خلف بن عبد الملك بکری قرطبی. شرح صحیح البخارى. تحقیق. ابو تمیم یاسر بن ابراهیم. ریاض: مكتبه الرشد، چاپ دوم. 1423 هـ.ق – 2003 م.

ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم بن تیمیه تقی الدین حرانی. الحسبة فی الاسلام. بیروت: دار الكتب العلمیه، چاپ اول. بی تا.

ابن رشد، ابو الولید محمد بن احمد قرطبی. بدایه المجتهد و نهایه المقتصد. مصر: مطبعة مصطفى البابی الحلبی واولاده، چاپ چهارم. 1395 هـ.ق/ 1975 م

ابن عابدین، محمد امین بن عمر شامی حنفی. رد المحتار علی الدر المختار. بیروت: دار الفکر، چاپ دوم. 1412 هـ.ق - 1992 م

ابن عاشور، محمد طاهر بن عاشور تونسی. التحریر والتنویر. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی، چاپ اول. 1420 هـ.ق.

ابن فرحون، ابراهیم بن علی بن محمد برهان الدین الیعمری. تبصره الحكام فی اصول الاقضیه ومناهج الاحكام .مصر: مكتبه الكلیات الازهریة، چاپ اول. 1406 هـ.ق - 1986 م.

ابن قدامه، ابو محمد موفق الدین عبد الله بن احمد بن محمد بن قدامه جماعیلی مقدسی دمشقی. المغنی. مصر: مكتبه القاهره. 1388 هـ.ق - 1968 م.

ابن قیم الجوزیة، ابو عبدالله محمد بن ابی بكر بن ایوب بن قیم الزرعی. الطرق الحكمیه فی السیاسه الشرعیه. تحقیق. نایف احمد الحمد. مکه مکرمه: دار عالم الفوائد، چاپ اول. 1428 هـ.ق.

ابن ماجه، محمد بن یزید ابوعبدالله قزوینی. سنن ابن ماجه. تحقیق. محمدفواد عبدالباقی. بیروت: دار الفكر، بی تا.

ابن نجیم مصری، زین الدین بن ابراهیم. البحر الرائق شرح كنز الدقائق. تحشی: محمد بن حسین بن علی طوری حنفی- ابن عابدین شامی. بیروت: دار الكتاب الاسلامی، چاپ دوم، بی تا.

اصبحی، مالک بن انس بن عامر ابوعبدالله مدنی. موطأ الامام مالك. تعلیق: محمد فؤاد عبد الباقی. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 1406 هـ.ق – 1985 م.

بابرتی، اکمل الدین محمد بن محمد رومی. العنایة شرح الهدایة. بیروت: دار الفكر، چاپ اول. ١٣٨٩ هـ.ق - ١٩٧٠ م.

بخاری، محمد بن اسماعیل ابوعبدالله جعفی. صحیح البخاری. تحقیق. محمد زهیر بن ناصر الناصر. ترقیم. محمد فؤاد عبد الباقی. بیروت: دار طوق النجاة، چاپ اول. 1422 هـ.ق.

بهوتی، منصور بن یونس حنبلی مصری. دقائق أولی النهى لشرح المنتهى (المعروف بشرح منتهى الإرادات). بیروت: عالم الكتب، چاپ اول. 1414 هـ.ق - 1993 م

بهوتی، منصور بن یونس حنبلی مصری. كشاف القناع عن متن الإقناع. بیروت: دار الكتب العلمیه، بی تا.

تهانوی، محمد علی فاروقی حنفی هندی. کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم. تحقیق. علی دحروج. بیروت: مکتبة لبنان ناشرون، چاپ اول. 1996 م.

حجاوی، شرف الدین موسی بن احمد ابوالنجا مقدسی حنبلی. الإقناع فی فقه الإمام أحمد بن حنبل. تحقیق. عبد اللطیف محمد موسى سبكی. بیروت: دار المعرفة، بی‌تا.

رحمانی، خالد سیف الله هندی. قاموس الفقه. کراچی: زمزم پبلشرز، چاپ اول. 2015 م.

زحیلی، وَهْبَة بن مصطفی. الفقه الإسلامی وأدلته. دمشق: دار الفكر، طبع دوازدهم. بی‌تا.

زحیلی، وهبه بن مصطفی. التفسیر المنیر فی العقیدة والشریعة والمنهج. دمشق: دارالفكر المعاصر، چاپ دوم. 1418 هـ.ق.

سرخسی، شمس الائمه ابوبکر محمد بن بن احمد بن ابی سهل. المبسوط. تحقیق. خلیل محی الدین المیس. بیروت: دار الفكر للطباعة والنشر والتوزیع، چاپ اول. 1421 هـ.ق- 2000 م.

سعدی، عبد الرحمن بن ناصر. تیسیر الكریم الرحمن فی تفسیر كلام المنان. تحقیق. عبد الرحمن بن معلا اللویحق. بیروت: مؤسسه الرساله، چاپ اول. 1420هـ.ق -2000 م.

سجستانی، ابوداؤود سلیمان بن اشعث الازدی. سنن ابی داؤود. تحقیق. شعَیب ارنؤوط - محَمَّد كامِل قره بللی. بیروت: دار الرسالة العالمیة، چاپ اول. 1430 هـ.ق – 2009 م.

شافعی، ابوعبدالله محمد بن ادریس مطلبی قرشی مكی. کتاب الام. بیروت: دار المعرفه، 1410 هـ.ق/ 1990 م.

شیرازی، ابراهیم بن علی بن یوسف ابو إسحاق. المهذب فی فقه الإمام الشافعی. بیروت: دارالکتب العلمیة، بی تا.

صنعانی، امیر عزالدین محمد بن إسماعیل بن صلاح. سبل السلام. قاهره: مكتبه مصطفى البابی الحلبی، چاپ چهارم. 1379 هـ.ق – 1960 م.

طحاوی، ابوجعفر احمد بن محمد بن سلامه ازدی حجری مصری حنفی. شرح مشكل الآثار. تحقیق. شعیب الأرنؤوط. بیروت: مؤسسة الرسالة، چاپ اول. 1415 هـ.ق، 1494 م.

طرابلسی، علاءالدین علی بن خلیل حنفی. معین الحكام فیما یتردد بین الخصمین من الأحكام. بیروت: دار الفکر، بی¬تا.

عثمانی، محمد تقی بن محمد شفیع. درس ترمذی. تحقیق. رشید اشرف سیفی. کراچی: مکتبة دار العلوم کراچی، چاپ جدید. 1431 هـ.ق - 2010 م.

عوده، عبدالقادر. التشریع الجنائی الإسلامی مقارناً بالقانون الوضعی. بیروت: دار الكاتب العربی، بی تا.

عینی، بدرالدین ابومحمد محمود بن احمد بن موسی، غیتابی حنفی. عمدة القاری شرح صحیح البخاری. بیرت: دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.

قرافی، ابو العباس احمد بن ادریس صنهاجی. الفروق اوانوار البروق فی انواء الفروق (مع الهوامش). تحقیق. خلیل المنصور. بیروت: دار الكتب العلمیة. 1418 هـ.ق - 1998 م.

قرضاوی، یوسف. فقه الزکاة. بیروت: موسسة الرسالة، چاپ دوم. 1393 هـ.ق.

قرطبی، شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمد انصاری خزرجی. الجامع لأحكام القرآن. تحقیق. احمد البردونی و ابراهیم اطفیش. قاهره: دار الكتب المصریه، چاپ دوم. 1384 هـ.ق - 1964م.

قماطی، حمید محمد. العقوبات المالیه بین الشریعه والقانون. طرابلس: المنشأه العامه للنشر والتوزیع والإعلان. 1986 م.

کاسانی، علاء الدین ابو بكر بن مسعود حنفی. بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع. بیروت: دار الكتب العلمیه، چاپ دوم. 1406 هـ.ق - 1986 م.

كشمیری، محمد انور شاه بن معظم شاه دیوبندی هندی. العرف الشذی. تحقیق. محمود احمد شاکر. بیروت: دار التراث العربی، چاپ اول. 1425 هـ.ق - 2004 م.

مختار شنقیطی، محمد بن محمد. شرح زاد المستقنع. ریاض: الرئاسة العامة للبحوث العلمیة والإفتاء - الإداره العامه لمراجعه المطبوعات الدینیه، چاپ اول. 1428 هـ.ق- 2007 م.

مناوی، محمد عبد الرؤوف. التوقیف على مهمات التعاریف. تحقیق. محمد رضوان الدایه.بیروت: دار الفكر المعاصر، چاپ اول. 1410هـ.ق.

النووی، أبو زكریا محی الدین یحیى بن شرف بن مری. المنهاج شرح صحیح مسلم بن الحجاج. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم. 1392 هـ.ق.

النووی، ابوزكریا محیی الدین یحیى بن شرف مری. المجموع شرح المهذب. بیروت: دارالفکر، بی‌تا.

نیشاپوری، مسلم بن الحجاج. صحیح مسلم. محقق. محمد فؤاد عبد الباقی. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.

ابن الهمام، کمال الدین. فتح القدیر. بیروت: دار الفكر، بی تا.

Published

2025-01-07

How to Cite

Salehi, A. H. (2025). Analysis of the Jurisprudential Foundations of Financial Penalty in the Context of Tazirat (Disciplinary Measures). Diwan International Scientific and Research Journal, 6(1), 51–76. https://doi.org/10.69892/diwan.2025.94

Issue

Section

Articles